متاورس جهشی بزرگ در دنیای فناوری است که احتمالا طی چند سال آینده جایگزین گوشیهای هوشمند میشود.
احتمالا تا به حال نام متاورس مارک زاکربرگ را شنیدهاید. فیسبوک اکنون متا نام گرفته تا عنوان و هدفش همسو شوند. اما حقیقت این است که متاورس توسط متا ایجاد نشده و درواقع شرکت مذکور در تلاش است مکان خود را در دنیای مجازی آینده پیدا کند.
پس «متاورس» چیست که این روزها در تمام سایتهای خبرگزاری فناوری اطلاعاتی از آن به چشم میخورد؟ مقاله خود را با توصیف آن شروع کرده و سپس توضیح میدهیم کدام تجربه گوشیهای هوشمند هستند که متاورس میتواند آنها را بهتر یا حتی پیچیدهتر کند.
در نهایت نیز به بخش کلیدی داستان میرسیم. بررسی میکنیم آیا شرکتهای گوشیهای هوشمند آماده هستند وارد میدان رقابت متاورس شوند؟ همچنین در مقاله به سؤالهایی مانند «چرا حالا» و «برای انسانها چه اتفاقی رخ میدهد» پاسخ میدهیم.
متاورس چیست؟
به زبان ساده، طبق گفته متا و مایکروسافت، متاورس قرار است به آینده اینترنت (نسخه بعدی یا سطح بعدی آن) تبدیل شود. در این فضای خارقالعاده، آواتار دیجیتال سهبعدی شما با قرار دادن هدست واقعیت مجازی زنده میشود و میتواند با همه چیز و هرکسی که به دنیای مجازی دسترسی دارد تعامل داشته باشد.
دو جنبه کلیدی برای متاورس وجود دارد. اولین موردی که ممکن است ذهن شما را بهعنوان مخاطب درگیر کند این است که اصلا برای قدم نهادن در متاورس به چه امکاناتی نیاز است؟ در پاسخ باید گفت:
*یک هدست واقعیت مجازی یا واقعیت ترکیبی که توسط کامپیوتری قدرتمند کار میکند
*نرم افزار سفارشی که برای استفاده از ترکیب قدرتمند واقعیت مجازی و کامپیوتر ساخته شده است
ممکن است برخی افراد از تصور هدستی که بتواند آنها را از دنیای کنونی جدا و به متاورس متصل کند، نگران شوند. اما واقعیت این است که دستگاه مذکور پلی میان دو دنیای متفاوت است که هر دو بینظیر هستند.
اما سؤال مهمتری که باید به آن پاسخ داد این است که چرا متاورس وجود دارد؟ قصد دارد به چه چیزی برسد؟ و اینکه آیا ما اصلا آماده هستیم از گوشیهای هوشمند خود، که پنجره فعلی ما به دنیای مجازی هستند، دست بکشیم و گجتهای عجیبی پوشیده و وارد متاورس شویم؟
شما در حال حاضر در متاورس هستید و از آن استفاده میکنید
گویی اینترنت مکانی است که کاربران به منظور انجام کارهای مختلفی به آن سر میزنند، با این تفاوت که هنوز کامل ساخته نشده است. بهعبارت دیگر، بیگ بنگ پیشتر رخ داده و اکنون نیاز داریم دنیای (مجازی) ایجاد شده توسط این انفجار را توسعه دهیم. ساختن چنین جهانی در نهایت متاورس را به ما خواهد داد.
شاید متوجه نشده باشید، اما خود شما نیز احتمالا انگشت پای خود را کمی در اقیانوس متاورس فرو کرده و تجربهای هر چند کوچک از آن به دست آوردهاید. بهعنوان مثال، Pokemon Go بازی است که به شما اجازه میدهد عناصر دنیای واقعی را با مجازی ترکیب کرده و تجربهای خاص و منحصربهفرد داشته باشید. درواقع، Pokemon Go از ترکیب فناوری واقعیت افزوده و گوشی هوشمند استفاده میکند.
سپس هدستهای واقعیت مجازی مانند Oculus Quest 2 را داریم که به شما امکان میدهند به بُعدی کاملا جدید قدم بگذارید. تصور کنید، با قرار دادن این هدست روی سرتان، به دنیایی کاملا متفاوت میروید که اصلا شباهتی به مکانی که از لحاظ فیزیکی در آن هستید ندارد. اغلب از این فناوری برای انجام بازی یا کارهای گرافیکی استفاده میشود. تجربهای که این نوع دستگاهها به کاربر ارائه میدهند، تقریبا مشابه همان چیزی است که از متاورس انتظار داریم.
چند قابلیت گوشی هوشمند که متاورس میتواند آنها را ارتقا دهد
بنابراین، با تمام آنچه گفته شد، آیا تجربهای از گوشیهای هوشمند وجود دارد که بهطور بالقوه به لطف متاورس و ویژگیهای واقعیت افزوده بهبود یابد؟
پاسخ بیتردید مثبت است! گوشیهای هوشمند پنجرهای به سوی جهان هستند و چیزهای باورنکردنی را امکانپذیر میکنند که ما ۲۰ سال پیش قادر به انجام آنها نبودیم. اما بهنظر نمیرسد فناوری بخواهد همینجا به پایان رسیده و در جا بزند، درنتیجه، آینده درخشانتر و جذابتر خواهد بود.
بهلطف پاندمی کرونا، اکنون دو سال است که انسانها بیشتر از همیشه برای کارهای خود به دنیای مجازی وابسته شدهاند. در حال حاضر، گوشیهای هوشمند مقرونبهصرفهترین، دردسترسترین و پرکاربردترین ابزار ارتباط از راه دور هستند.
*بازی کردن، فیلم دیدن و گوش دادن به موسیقی
*انجام تکالیف و شرکت در جلسات درسی
*کار روی پروژه و شرکت در جلسه کاری
در دو سال گذشته ما عادت کردهایم بیشتر کارهای خود را از راه دور و هنگامی که در خانه هستیم انجام دهیم، اما تجربه خوبی از این کار نداریم؛ آن هم به این دلیل که دلتنگ تعاملهای واقعی انسانی هستیم.
دیدن شخصی در تماس تصویری خوب است اما محدودیتهایی دارد. دانشآموزان میتوانند با هم یاد بگیرند و مطالعه کنند، اما فعالیتهای بعد از کلاس در تماس ویدئویی کمی عجیب به نظر میرسد. حتی شرکت در جلسات کاری که شاید برای عدهای خستهکننده باشد نیز به تعامل بیشتری نیاز دارد. فناوری پیشرفت زیادی کرده اما هنوز موفق نشده دیوارهای مجازی را کنار زده و به جای آنها پل بسازد.
متاورس وعده داده با محو کردن خطوط بین دنیای واقعی و مجازی، بازی را برای همیشه تغییر خواهد داد. هولوپورتاسیون (Holoportation) زمانی اتفاق میافتد که نسخه مجازی شما بازسازی شده و به جای دیگری آن سر دنیا منتقل میشود. چشمانداز فیسبوک و مایکروسافت برای آینده استفاده از نسخههای دیجیتال انسانها برای تعامل هرچه بهتر با دنیای مجازی است. قصد دارید چه کاری انجام دهید؟ جلسه کاری مهمی دارید یا میخواهید با دوستان خود فیلم جدیدی تماشا کنید؟ متاورس قول میدهد به شما اجازه دهد بدون نیاز به خارج شدن از خانه خود این کارها را انجام دهید.
درواقع، مؤسسات آموزشی، مشاغل و پرسنل نظامی از پیش با هولولنز ۲ مایکروسافت به چشیدن طعم دنیای آینده دعوت شدهاند. هولولنز ۲ هدست پیشرفته واقعیت مجازی ۳۵۰۰ دلاری است که امکانات بینظیری دردسترس کاربران قرار میدهد.
چند قابلیت گوشی هوشمند که متاورس میتواند آنها پیچیدهتر کند
بااینحال، بزرگترین چالش برای سازندگان متاورس ارائه تجربهای بدون دردسر است که درست کار کند و کاربران با آن راحت باشند. تلفنهای هوشمند مدرن حدود ۱۵ سال است که وجود دارند و تولیدکنندگان هنوز در تلاش هستند تا آنها را تا حد امکان قابل اعتماد، ایمن و دردسترس قرار دهند. اگر اخبار نسخههای آزمایشی هولولنز ۲ مایکروسافت یا Oculus Quest 2 فیسبوک را دنبال کرده باشید، میدانید که این فناوری راه درازی در پیش دارد. باید به جایی برسیم که بتوان از آن بدون هیچ مشکل و پیچیدگی اضافهای استفاده کرد.
مهمترین تفاوت بین تماس تصویری با دوستانتان و ملاقاتشان در متاورس این است که چگونه آنها را میبینید. دوربین و صفحهنمایش گوشی شما در نمایش ظاهر طرف مقابل به خوبی عمل میکنند. اما در متاورس، آواتاری شبیه به استیکرهای میموجی اپل خواهید داشت. حداقل تا زمانی که این فناوری اجازه دهد تصویر واقعی از خودتان به متاورس منتقل کنید، آواتارها هیچ شباهتی به نسخه واقعی شما ندارند.
اگر برخی از محبوبترین عناوین AAA را بازی کرده باشید، میدانید که حتی شرکتهای چند میلیارد دلاری مانند EA نیز برای واقعیتر جلوه دادن شخصیتهای انسانی تلاش میکنند. برای مثال، بازیهای محبوب جهانی FIFA و NBA 2K را در نظر بگیرید؛ کریستیانو رونالدو و لبران جیمز امروز بهعنوان شخصیتهای بازی بسیار بهتر از ده سال پیش به نظر میرسند، اما هنوز شباهت ۱۰۰ درصد با نمونههای اصلی ندارند.
آیا تولیدکنندگان گوشیهای هوشمند آماده ورود به میدان رقابت متاورس هستند؟
پس از بحث در مورد چیستی متاورس و چالشها و فرصتهای بالقوه در سراسر جهان مجازی، آیا اکنون میتوانیم بگوییم کدام شرکتهای گوشیهای هوشمند قرار است در کنار فیسبوک و مایکروسافت توسعه متاورس را رهبری کنند؟ بله، میتوانیم! هیچ تعجبی ندارد که در آیندهای نزدیک، شرکتی از کوپرتینو در خط مقدم انقلاب متاورس مبارزه کند.
تاکنون صدها شایعه در مورد هدست AR/VR آینده اپل شنیدهایم. اما هنوز نمیدانیم که هدست مذکور برای واقعیت افزوده توسعه یافته یا روی واقعیت مجازی تمرکز دارد؛ تمایز بین این دو برای کاری که دستگاه انجام خواهد داد بسیار مهم است.
اگر فرض کنیم اپل در توسعه متاورس برای کاربران بیشمار خود پیشرو باشد، به نظر میرسد حداقل پنج سال دیگر طول میکشد تا این فناوری بتواند وظایف گوشیهای هوشمند را انجام دهد. اما چه کسی میداند، شاید متاورس برای مدتی در کنار تلفنهای همراه یا حتی لپتاپها زندگی کند و پس از مدتی جای آنها را بگیرد. البته آخرین شایعات منتشر شده میگویند هدست اپل به آیفون متکی نخواهد بود.
انتظار میرود هدست واقعیت مجازی/ افزوده متکی به آیفون در اواخر سال ۲۰۲۲ معرفی شود، اما ممکن است این اتفاق تا ۲۰۲۳ طول بکشد زیرا شایعات پیشین ادعا میکردند دستگاه مذکور در ۲۰۲۱ عرضه میشود، ولی این چنین نشد. متاسفانه اپل به خاطر زمان زیادی که برای ساخت سختافزار و نرمافزارهای خود صرف میکند، بدنام است.
شاید مهمترین چیزی که باید در مورد انقلاب متاورس اپل بدانید این باشد که شرکت سرنخهای زیادی از خود به جای گذاشته تا نشان دهد واقعا چنین اتفاقی رخ خواهد داد. از تراشههای سری A فوقالعاده پیشرفته آیفون گرفته تا اسکنر LiDAR و معرفی صدای فضایی (Spatial Audio)، که مایکروسافت از آن بهعنوان «بخش کلیدی تجربه عالی متاورس» یاد میکند، همگی قدمهای کوپرتینوییها برای رسیدن به دنیای مجازی متاورس است.
انتظار میرود یکی دیگر از غولهای سازنده گوشیهای هوشمند، یعنی سامسونگ نیز در توسعه متاورس نقشی ایفا کند. هنگام معرفی جدیدترین رم LPDDR5X سامسونگ مشخص شد، هماکنون این شرکت روی صندلی عقب ماشین پیشرفت متاورس نشسته است. شرکت کره جنوبی وعده داده رم جدید آن سال آینده به گوشیهای هوشمند و پوشیدنیهای واقعیت ترکیبی اضافه خواهد شد.
چرا حالا؟ سرنوشت انسان چه میشود؟
در پایان، خوب است به چند سؤال مهم در مورد متاورس بپردازیم:
1.چرا حالا؟
2.حریم خصوصی من چه میشود؟
3.آیا متاورس باعث دوری من از افراد دیگر خواهد شد؟
از آنجایی که سؤالهای بالا کلی هستند، نمیتوان به آنها پاسخ کاملی داد. درنتیجه، به ترتیب پاسخهای کوتاهی برای هر کدام ارائه میکنیم:
1.شاید به خاطر اینکه همهگیری کرونا نیاز تعامل انسانی را بیشتر از همیشه کرده است.
2.شما در حال حاضر حجم زیادی از دادههای خود را با شرکتهایی مانند اپل، گوگل، فیسبوک و مایکروسافت به اشتراک میگذارید، بنابراین احتمالا این مسئله باید آخرین چیزی باشد که نگرانش میشوید.
3.کاملا به خود شما بستگی دارد. اگر مانند برخی افراد غرق در دنیای مجازی گوشیهای هوشمند شوید، ممکن است متاورس نیز شما را از افراد واقعی دور کند.